Zwaaitrillingen vormen een ernstig probleem voor stall turbines en kunnenonder bepaalde condities ook bij bladhoek geregelde turbines naar vaanstand
optreden. De demping van deze trillingen kan worden verhoogd met een
radiaal geori¨enteerd massa-veer-systeem. De werking berust op het Coriolis-effect.
Het voordeel van zo?n radiaaldemper ten opzichte van reeds bestaande
tangentiaaldempers is de veel grotere beschikbare ruimte voor montage
in het blad.
De werking van deze twee dempersystemen is vergeleken via een parameterstudie.
Hierin is de gevoeligheid uitgezocht voor variaties in de massa, eigenfrequentie
en dempingsgraad van het dempersysteem. De demperwerking is beoordeeld
op grond van de bereikte effectieve dempingsgraad en de uitwijkingsgevoeligheid
van de dempermassa. Het blijkt dat de tangentiaaldemper veel minder
gevoelig is voor parameteronzekerheden en bovendien een veel sterker
dempende werking heeft. Door de vereiste zeer nauwkeurige afstemming
van de dimensonering van de radiaaldemper op de bladeigenschappen wordt
verdere ontwikkeling niet zinvol geacht, mede omdat ook de dempende
werking beperkt is.
De gevoeligheidsanalyse van de tangentiaaldemper voor de diverse parametervariaties
draagt bij tot verhoging van het inzicht dat vereist is om deze succesvol
toe te passen.